ජනපති ලේකම්ගේ බිරිඳට තනතුරු හදන්න ජ්යෙෂ්ඨයින් කපන මෙහෙයුම එළියට!
වත්මන් රජය බලයට පැමිණියේ පවුල්වාදය, දූෂණය සහ අක්රමිකතාව පිටුදකිමින් “සුදුස්සාට සුදුසු තැන” ලබා දෙන බවටත්, රාජ්ය සේවය දේශපාලනීකරණයෙන් මුදවා ගන්නා බවටත් ජනතාවට ප්රතිඥා දෙමිනි. එහෙත්, සෞඛ්ය අමාත්යාංශය තුළ මේ වන විට ක්රියාත්මක වෙමින් පවතින අතිශය භයානක පරිපාලන කුමන්ත්රණය දෙස බලන විට පෙනී යන්නේ, පැරණි දේශපාලන සංස්කෘතියේ නරකාදියටම යළිත් රට ඇද දමමින් සිටින බවයි. විශේෂයෙන්ම ජනාධිපති ලේකම්වරයාගේ පවුලේ සාමාජිකයන්ට තනතුරු ලබා දීම වෙනුවෙන් සමස්ත සෞඛ්ය පරිපාලන ව්යුහයම උඩු යටිකුරු කිරීමට සැරසෙන බවට ලැබී ඇති සාක්ෂි ජුගුප්සාජනකය.
ජ්යෙෂ්ඨත්වය කුණු කූඩයට – කණිෂ්ඨයින් ඉහළට
සෞඛ්ය සේවයේ පිළිගත් සම්ප්රදාය හා නීතිය වන්නේ ජ්යෙෂ්ඨ වෛද්ය පරිපාලන ශ්රේණියේ තනතුරු සඳහා පත් කරනු ලබන්නේ වෛද්ය විද්යා පරිපාලන ක්ෂේත්රයේ ආචාර්ය උපාධිය (MD) සහිත ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් බවයි. එහෙත්, එම සුදුසුකම් සපුරා නැති, ශාස්ත්රපති උපාධිය (MSc) පමණක් සහිත කණිෂ්ඨ නිලධාරීන් පිරිසක් ජ්යෙෂ්ඨයින්ගේ හිස මතින් පරිපාලන ධූරවලට පත් කිරීමට පිඹුරුපත් සැකසෙමින් පවතී. නැගෙනහිර පළාත් සෞඛ්ය අධ්යක්ෂවරයා (වැඩබලන) විසින් සෞඛ්ය අමාත්යවරයා වෙත යවන ලද ලිපියෙන් පැහැදිලිව පෙන්වා දී ඇත්තේ, කණිෂ්ඨ නිලධාරීන් ඉහළ තනතුරුවලට පත් කිරීම මගින් ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරීන්ට තමන්ට වඩා කණිෂ්ඨයින් යටතේ සේවය කිරීමට සිදුවන බවත්, එය පරිපාලනමය වශයෙන් අක්රමවත් හා සදාචාර විරෝධී බවත්ය. මෙය හුදෙක් එක් තනතුරකට බලපාන ගැටලුවක් නොව, සමස්ත වෛද්ය පරිපාලන සේවයේම කොඳු නාරටිය බිඳ දැමීමකි.
දුෂ්කර සේවය ජ්යෙෂ්ඨයින්ට – “සැප” තනතුරු හිතවතුන්ට
2024.12.02 දින පත්වීම් ලැබූ ජ්යෙෂ්ඨ වෛද්ය පරිපාලන කණ්ඩායම විසින් සෞඛ්ය ලේකම්වරයාට යොමු කළ ලිපිය මගින් හෙළිදරව් කරන්නේ තවත් බරපතල අසාධාරණයකි. වසර ගණනාවක් පුරප්පාඩුව පැවති, දුෂ්කර නොවන හා පහසුකම් සහිත “ප්රියමනාප” සේවා ස්ථාන (ශික්ෂණ රෝහල්, පළාත් සෞඛ්ය අධ්යක්ෂ ධූර) මෙම නවක කණිෂ්ඨ කණ්ඩායම සඳහා වෙන් කර ඇති අතර, දැනට සිටින ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් දුෂ්කර සේවා ස්ථානවල සිර කර ඇත. කණිෂ්ඨ නිලධාරියෙකු යටතේ වැඩ කිරීමට සිදුවීම ජ්යෙෂ්ඨයින්ට මානසික පීඩනයක් බවත්, එය ඔවුන්ගේ සේවයෙන් ඉවත්වීමට පවා හේතු විය හැකි බවත් මෙම නිලධාරීන් අනතුරු අඟවා ඇත. සුදුස්සන්ට අසාධාරණයක් කරමින්, නුසුදුස්සන් රජ කරවීමට හදන්නේ කාගේ උවමනාවටද?
ජනාධිපති ලේකම්ගේ බිරිඳ සහ “Senior Assistant Secretary” පුරප්පාඩුව
මෙම හදිසි පරිපාලන වෙනස්කම්වල සැබෑ අරමුණ දැන් කරළියට පැමිණ තිබේ. **නිකුත් කර ඇති නවතම චක්රලේඛයේ (අංක 02-172/2025) පුරප්පාඩු ලැයිස්තුවේ අංක 01 ලෙස දක්වා ඇත්තේ “ජ්යෙෂ්ඨ සහකාර ලේකම් – වෛද්ය සේවා” (Senior Assistant Secretary – Medical Services) තනතුරයි. අභ්යන්තර ආරංචි මාර්ග තහවුරු කරන පරිදි, මෙම තනතුර ඉලක්ක කර ඇත්තේ ජනාධිපති ලේකම්වරයාගේ බිරිඳ වෙනුවෙනි. ඇය අයත් වන්නේ කණිෂ්ඨ පරිපාලන මට්ටමට වුවද, ඇයට අමාත්යාංශයේ ඉහළම පුටුවක් ලබා දීම සඳහා මෙම “ජ්යෙෂ්ඨයින් කපා හැරීමේ” නාටකය රඟ දක්වමින් සිටී. සාමාන්යයෙන් මෙම තනතුරු සඳහා පත් කරනු ලබන්නේ වෘත්තීය සුදුසුකම් මත මිස දේශපාලන හිතවත්කම් මත නොවේ. නමුත් “සිස්ටම් එක වෙනස් කරනවා” යැයි කී ආණ්ඩුව, තම ලේකම්වරයාගේ බිරිඳට පුටුවක් ලබා දීම සඳහා චක්රලේඛ වෙනස් කරමින් සිටී.
වාහන සෙල්ලමෙන් පසු තනතුරු සෙල්ලම
ජනාධිපති ලේකම්වරයා මීට පෙරද තම නිල වාහනය බිරිඳගේ පරිහරණයට ලබා දීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ අතර, එය යටපත් කර දැමීමට ආණ්ඩුව සමත් විය. එදා රජයේ දේපළ අවභාවිතා කළ පුද්ගලයාම, අද රාජ්ය පරිපාලන ව්යුහය තම පවුලේ උවමනාවන් මත හැසිරවීමට උත්සාහ කිරීම ජනාධිපතිවරයාගේ පාලනයට එල්ල කරන මරු පහරකි. යුක්තිය සහ සාධාරණත්වය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින බව කියන ජනාධිපතිවරයා, තමන්ගේම ලේකම්වරයා නටන මෙම “පවුල්වාදී නාඩගම” දෙස බලා සිටින්නේ කෙසේද?
අනතුරු ඇඟවීම
සෞඛ්ය ක්ෂේත්රයේ ජ්යෙෂ්ඨ විශේෂඥයින් සහ පරිපාලකයින් මෙම අත්තනෝමතික පත්වීම්වලට එරෙහිව දැනටමත් විරෝධය පළ කර ඇත. **ජ්යෙෂ්ඨත්වය සහ කුසලතාව පසෙකලා (merit-based appointments) 1 , හුදෙක් පුද්ගලික න්යාය පත්ර ක්රියාත්මක කිරීමට ගියහොත් සෞඛ්ය පද්ධතිය බරපතල කඩාවැටීමකට ලක්වනු ඇත.
ජනාධිපතිවරයා, සෞඛ්ය අමාත්යවරයා ඇතුළු එන්පීපී ආණ්ඩුව, මෙය ඔබට ලැබෙන අනතුරු ඇඟවීමක් විය හැකිය. ජනතාව ඔබට බලය ලබා දුන්නේ රාජපක්ෂ යුගයේ මෙන් පවුල්වාදය රජ කරවීමට නොව, වෘත්තීය ගරුත්වය ආරක්ෂා වන ස්වාධීන රාජ්ය සේවයක් ස්ථාපිත කිරීමටය. කරුණාකර ජනාධිපති ලේකම්වරයාගේ මෙම “බිරිඳට තනතුරු ලබා දීමේ ව්යාපෘතිය” වහාම නවත්වන්න. එසේ නොමැති නම්, “අලුත් රටක්” බලාපොරොත්තුවෙන් ඡන්දය දුන් ජනතාවගේ ශාපයත්, සෞඛ්ය ක්ෂේත්රයේ වෘත්තීය විරෝධයත් හමුවේ ඔබේ ආණ්ඩුවේ සදාචාරාත්මක අයිතිය අහෝසි වී යනු ඇත.
විමර්ශන සටහන්:
**මූලාශ්ර: නැගෙනහිර පළාත් සෞඛ්ය අධ්යක්ෂ කාර්යාලයේ ලිපිගොනු, 2024.12.02 පත්වීම් ලාභීන්ගේ ලිපිය සහ 2025.10.07 දිනැති සෞඛ්ය අමාත්යාංශ චක්රලේඛය.