බලශක්ති මාෆියාවේ සෙවණැලි: ත්‍රීකුණාමලයේ සූර්යබල ව්‍යාපෘතියක් වටා නැගෙන ගජමිතුරු චෝදනා!

විමර්ශනාත්මක මාධ්‍ය වාර්තාව

නව රජය බලයට පත්වූයේ මෙරට දේශපාලනය වෙලාගෙන තිබූ ‘ගජමිතුරු සංස්කෘතිය’ සහ ටෙන්ඩර් සොරකම් පිටුදැකීමේ දැඩි පොරොන්දුවක් මතය. එහෙත්, මේ වන විට රටේ වඩාත්ම සංවේදී ක්ෂේත්‍රයක් වන බලශක්ති අංශය තුළ, එම පොරොන්දු සෘජුවම පාවා දෙන බවට සැක කෙරෙන අතිශය බරපතළ සිදුවීම් මාලාවක් අනාවරණය වී තිබේ. ත්‍රීකුණාමලයේ ක්‍රියාත්මක කිරීමට යෝජිත සූර්යබල (Solar) ව්‍යාපෘතියක් සම්බන්ධයෙන්, වත්මන් බලශක්ති අමාත්‍යවරයාගේ අතීත සම්බන්ධතා සහ ඔහුගේ ක්‍රියාකලාපය නිසා අවශ්‍යතා අතර ගැටුමේ (Conflict of Interest) උච්චතම අවස්ථාව නිර්මාණය වී ඇතැයි චෝදනා එල්ල වේ.

NEM/Blue Sun සම්බන්ධය: 100% කතාව

ත්‍රීකුණාමලයේ යෝජිත සූර්යබල ව්‍යාපෘතිය සඳහා ඉල්ලුම්කර ඇති සමාගම් අතර Blue Sun Technology (Private) Limited සමාගම ද වෙයි. මෙම සමාගම සම්බන්ධයෙන් අපට ලැබුණු සමාගම් ලේඛනවලින් ඉතා පැහැදිලි තොරතුරක් අනාවරණය වේ:

BLUE SUN TECHNOLOGY (PRIVATE) LIMITED හි සියයට සියයක් (100%) කොටස් හිමිකාරීත්වය දරනු ලබන්නේ NEM CONSTRUCTION (PRIVATE) LIMITED ආයතනය විසිනි.  

• මේ අනුව, NEM CONSTRUCTION (PRIVATE) LIMITED යනු BLUE SUN TECHNOLOGY (PRIVATE) LIMITED සමාගමේ සියලුම (100%) කොටස් හිමි ප්‍රධානම (සහ එකම) කොටස් හිමියා බවට තහවුරු වේ.  
• මීට අමතරව, NEM CONSTRUCTION හි ප්‍රධානියා වන Jagathraja Weerasinha NANAYAKKARA මහතා Blue Sun Technology සමාගමේ අධ්‍යක්ෂකවරයෙකි.  

අතීත සබඳතා සහ ‘කළගුණ සැලකීම‘

මෙහිදී බරපතලම අවධානය යොමු විය යුත්තේ වත්මන් බලශක්ති අමාත්‍ය ඉංජිනේරු කුමාර ජයකොඩි මහතාගේ අතීත සේවය පිළිබඳ වාර්තාවන්ටය.

• මාධ්‍ය වාර්තා සහ අල්ලස් හෝ දූෂණ විමර්ශන කොමිසමේ (CIABOC) වාර්තාවලට අනුව, අමාත්‍යවරයා 2015 වසරේ පොහොර සංස්ථාවේ සේවය කළ සමයේදී ටෙන්ඩර් සොරකමක් හෝ අරමුදල් අවභාවිත කිරීමක් සම්බන්ධයෙන් චෝදනාවලට ලක්ව වැඩ තහනමට ලක්ව සිටියේය.
• මෙවන් අසීරු කාල පරිච්ඡේදයකදී, ඔහුට රැකියාව ලබා දී ඇත්තේ මෙම NEM Construction සමාගම විසින් බවට තොරතුරු අනාවරණය වේ.

මේ අනුව, අතීතයේ තමාට රැකවරණය දුන් ආයතනයට ‘කළගුණ සැලකීමක්’ ලෙස හුවා දක්වමින්, NEM Construction හි සියයට සියයක් කොටස් හිමි Blue Son සමාගමට ත්‍රීකුණාමලයේ සූර්යබල ව්‍යාපෘතිය ලබා දීමට අමාත්‍යවරයා විසින් බලපෑම් කරමින් සිටින බවට සෘජු හා බරපතල චෝදනාවක් එල්ල වී තිබේ. රාජ්‍ය සම්පත් කළමනාකරණය තුළ පුද්ගලික ළබැඳියාවන්ගේ බලපෑම පිළිබඳ ගැටලුවක් මෙයින් නිර්මාණය වී ඇත.

නීතිමය සුදුසුකම් නොසලකා හැරීම

අවශ්‍යතා අතර ගැටුම තීව්‍ර කරමින්, වාර්තා වන පරිදි, Blue Son සමාගම අදාළ ව්‍යාපෘතිය සඳහා පහත සඳහන් අත්‍යවශ්‍ය මූලික සුදුසුකම් සපුරා නොමැත:

• පරිසර අනුමැතීන් (Environmental Approvals): ව්‍යාපෘතියට අදාළ පාරිසරික අනුමැතීන් ලබාගෙන නොමැත.
• ඉඩම් අනුමැතීන් (Land Approvals): ව්‍යාපෘතියට අවශ්‍ය ඉඩම් අනුමැතීන් නිසි පරිදි සපුරා නොමැත.
• විදුලිබල මණ්ඩල ජාල සම්බන්ධීකරණ අනුමැතිය (CEB Grid Concurrence): ජාතික විදුලිබල පද්ධතියට සම්බන්ධ වීමට අවශ්‍ය අනුමැතිය නොමැත.

මෙවැනි අත්‍යවශ්‍ය මූලික සුදුසුකම් සපුරා නොමැති සමාගමකට අමාත්‍යවරයා විශේෂයෙන් ව්‍යාපෘතිය ලබා දීමට තල්ලු කරමින් සිටින බවට චෝදනා එල්ල වේ. මෙය, සුදුසුකම් සපුරා ඇති අනෙකුත් සමාගම් අත්හැර දමා, රජයේ සම්පත් අවභාවිත කරමින්, පුද්ගලික සබඳතා මත පදනම් වූ ගනුදෙනුවක් සඳහා මග පාදමින් සිටී.

LTL සමග ගනුදෙනු සහ පුනර්ජනනීය බලශක්තියට එරෙහි ක්‍රියා

අමාත්‍යවරයා මෙම ළබැඳියාවන් තීව්‍ර කරන අතරතුර, රටේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රගතියට අහිතකර ලෙස බලපාන බවට තවත් චෝදනාවක් එල්ල වී ඇත. එනම්, ඔහු LTL සමාගම සමග ගනුදෙනු ඇති කර ගනිමින්, හැකි තරම් අඩුවෙන් සූර්යබල (Solar) ලබාගෙන ඩීසල් බලාගාර (Diesel Power Plants) ක්‍රියාත්මක කිරීමට අවස්ථා වැඩි කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටින බවටය.

මෙම ක්‍රියාමාර්ගය, ලාංකීය ආර්ථිකයට සහ පරිසරයට වඩාත් හිතකර වන පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ රජයේ ප්‍රතිපත්තිමය අරමුණට සෘජුවම පටහැනි වන අතර, එය බලශක්ති මාෆියාවේ ක්‍රියාකාරකම්වලට නැවත පණ දෙන බවට සැකයක් මතු කරයි.

ලිඛිත සාක්ෂි නැති ‘දුරකථන‘ බලපෑම්

මෙම මතභේදාත්මක තීරණ ගැනීමේදී බලශක්ති අමාත්‍යවරයාගේ ක්‍රියාකලාපයේ සුවිශේෂී ලක්ෂණයක් වන්නේ, කිසිදු ලිඛිත ලියවිල්ලක් (in-writing) භාවිතා නොකර, ඇමතුම් (telephonic communications) මගින් පමණක් අදාළ බලපෑම් සිදු කිරීමයි. අමාත්‍යාංශ ආරංචි මාර්ග පවසන්නේ, මෙය ඔහුගේ අතීත අත්දැකීම් (පොහොර සංස්ථාවේ සිදුවීම්) නිසා, තමාගේ නම ඍජුවම ගනුදෙනු වලට සම්බන්ධ වීමෙන් වැළකීමට ගන්නා ප්‍රවේශම් සහගත උත්සාහයක් විය හැකි බවයි.

තවද, මෙම සමස්ත ක්‍රියාවලිය දෙස බලශක්ති අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා නිහඬව බලා සිටින බවට අනාවරණය වී ඇත. අමාත්‍යවරයා සහ ලේකම්වරයා අතර විරසකයක් පැවතීම, මෙම තීරණවල විනිවිදභාවය සහ අමාත්‍යාංශයේ අභ්‍යන්තර පාලනය පිළිබඳව ගැටලු මතු කරයි. මෙහි ප්‍රධාන මෙහෙයවන්නා ලෙස අමාත්‍යවරයාගේ පුද්ගලික ලේකම්වරයා කටයුතු කරන බවට ද වාර්තා වන අතර, ඇමතිවරයාගේ සෘජු ලිඛිත නියෝගයකින් තොරව පෞද්ගලික ලේකම්වරයෙකු හරහා මෙවැනි විශාල ව්‍යාපෘතියක් සඳහා ගනුදෙනු මෙහෙයවීම, රාජ්‍ය පරිපාලනයේ නීත්‍යානුකූලභාවයට සෘජු තර්ජනයකි.

ජනතා විශ්වාසය පාවා දීමක්ද?

අතීතයේ දූෂණ චෝදනාවලට ලක්වූ නිලධාරියෙකු වත්මන් බලශක්ති අමාත්‍ය ධුරය දරන විට, ඔහු විසින් තමාට උපකාර කළ ආයතනයකට රාජ්‍ය ව්‍යාපෘතියක් ලබා දීමට උත්සාහ කිරීම, අවශ්‍යතා අතර ගැටුමේ උච්චතම අවස්ථාවයි. යෝජිත ත්‍රීකුණාමලයේ සූර්යබල ව්‍යාපෘතිය සම්බන්ධයෙන් නැගෙන මෙම චෝදනා සත්‍ය නම්, එය රටේ පුනර්ජනනීය බලශක්ති අනාගතයට මෙන්ම සමස්ත ආණ්ඩුකරණයේ විනිවිදභාවයට ද දැඩි හානියක් සිදු කරනු ඇත.

මෙම සමස්ත ක්‍රියාවලිය පිළිබඳව වහාම පුළුල් විමර්ශනයක් ආරම්භ කර, සත්‍ය තොරතුරු ජනතාව හමුවේ තැබිය යුතුය.