(විමර්ශනාත්මක වාර්තාවකි)
ජාතික ගුවන් සේවය වන ශ්රී ලංකන් එයාර් ආයතනය (SriLankan Airlines) දිනෙන් දින ඉහළ යන කෝටි ගණනක පාඩු මධ්යයේ, එහි වත්මන් අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයේ සුඛෝපභෝගී වරප්රසාද සහ කළමනාකරණ අක්රමිකතා පිළිබඳව බරපතල චෝදනා නැගී තිබේ. ආයතනය ගොඩනැගීමට යැයි පවසමින් පත් වූ කළමනාකාරිත්වය, ආයතනය හිතාමතාම කඩාකප්පල් කරමින් සිටින බවට වෘත්තීය සමිති ක්රියාකාරීහු දැඩි අවධාරණයෙන් පවසති.
1. ඉහළ යන මෙහෙයුම් පාඩුව සහ ‘ගිණුම්කරණ දෝෂ‘ තර්කය
වෘත්තීය සමිති වාර්තා පෙන්වා දෙන්නේ ආයතනය මෙහෙයුම් ලාභයක් කරා ගමන් කරමින් තිබූ අවස්ථාවක, වත්මන් අධ්යක්ෂ මණ්ඩලය යටතේ මේ වසරේ රුපියල් කෝටි 7600 කට අධික අතිවිශාල අලාභයක් වාර්තා වී ඇති බවයි.
- වෘත්තීය සමිති චෝදනාව – අධ්යක්ෂ මණ්ඩලය මෙම පාඩුව සාධාරණීකරණය කරන්නේ එය හුදෙක් “ගිණුම් ගත කිරීමේ දෝෂයක්” ලෙසිනි. එහෙත් සේවකයන් අවධාරණය කරන්නේ මෙය අමූලික බොරුවක් බවත්, ආයතනයේ මුදල් අවභාවිතා කිරීමේ ප්රතිඵලයක් ලෙස සැබෑ පාඩුව වැඩි වී ඇති බවත්ය.
- ශ්රී ලංකන් ගුවන් සේවය 2009 වසරේ ජනසතු කිරීමෙන් පසු රුපියල් බිලියන 169කට වඩා වැඩි පාඩුවක් වාර්තා කළ බවට අතීතයේදී විගණකාධිපති වාර්තා මඟින් අනාවරණය වී තිබුණි. මෙම නව පාඩුව එම අතීත රටාවම අනුගමනය කරමින් තිබීම බරපතල තත්ත්වයකි.
2. අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයේ සුපිරි සැප සහ සම්පත් වළඳන හැටි
අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයේ සාමාජිකයන් රාජ්ය ආයතනයක මුදල් අවභාවිතා කරන ආකාරය පිළිබඳ සේවකයෝ දැඩි විවේචනයක් එල්ල කරති.
- රැස්වීම් වැඩිවීම– මීට පෙර මසකට වරක් පමණක් පැවති අධ්යක්ෂ මණ්ඩල රැස්වීම් වර්තමානයේදී මසකට හත් අට වතාවක් දක්වා ඉහළ දමා ඇත.
- ගාස්තු අය කිරීම – එක් ගරු කටයුතු නීතිඥවරයෙකු හැර අන් සියලු අධ්යක්ෂවරු මෙම රැස්වීම් සඳහා විශාල මුදලක් අය කර ගනිති.
- සුඛෝපභෝගී තේ පැන් සංග්රහ: කලින් තේ පානය සඳහා කට්ලට් එකක් සහ සැන්ඩ්විච් එකක් පමණක් සපයා ඇති අතර, දැන් මෙනු පතක් අනුව අධික මිල ගණන් සහිත ආහාර පාන ඇණවුම් කෙරේ. විශේෂයෙන් බැටළු මස් වලින් සැකසූ අතුරුපස වැනි අධික මිල ආහාර වර්ග තේ පානයට පවා ලබා දීම ජාතික සම්පත් නාස්තියක් ලෙස සැලකේ.
- ගුවන් ටිකට්පත් අවභාවිතය– ප්රධානියෙකු සිය සේවා කාලය තුළ වාර 50කට අධික සංඛ්යාවක් නොමිලේ ගුවන් ටිකට් පත් ලබාගෙන විදෙස් සංචාරයේ යෙදී ඇති බවට චෝදනා එල්ල වේ. මේවායින් බොහොමයක් මුල් සමාගම වන හේලීස් ආයතනයේ කටයුතු වෙනුවෙන් සිදු කළ ව්යාපාරික සංචාර බවට සැක පහළ කෙරේ. පවුලේ සාමාජිකයන් පවා එම ගමන් සඳහා ගොස් ඇත.
3. ‘හේලීස්‘ සම්බන්ධතාවය සහ පෞද්ගලික අභිලාෂ
අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයේ ප්රධානීන්ගේ පත්වීම් සහ ඔවුන්ගේ සේවය පිළිබඳව බරපතල සැකයන් පවතී.
- සභාපතිවරයාගේ පත්වීම– වෘත්තීය සමිති චෝදනා කරන්නේ වත්මන් සභාපතිවරයාට මෙම තනතුර ලැබී ඇත්තේ ව්යාපාරික ධම්මික පෙරේරා මහතාගේ අනුග්රහයෙන් බවයි. මැතිවරණ සමයේදී පක්ෂයකට මුදල් සැපයීමට එම පුද්ගලයා මැදිහත් වීම ඊට හේතුව ලෙස පෙන්වා දේ.
- මුල් සමාගමට සේවය – අධ්යක්ෂ මණ්ඩලය ආයතනයේ අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින බව පැවසුවද, ඔවුන් දැනටත් සේවය කරන්නේ ඔවුන්ගේ මුල් සමාගම වන හේලීස් සමාගමට බවට වෘත්තීය සමිති චෝදනා කරයි. හේලීස් සමාගම රටේ ප්රමුඛතම ව්යාපාරික සමූහයකි.
- කැසිනෝ අනුග්රහය– අධ්යක්ෂ මණ්ඩල රැස්වීම්වලදී කොළඹ කැසිනෝ ශාලාවලට පැමිණෙන පිරිස්වලට අනුග්රහය දක්වන දකුණු ඉන්දීය නිළියන්ගේ ආසන පහසුකම් සහ ටිකට්පත් උසස් කිරීම (Upgrade) පිළිබඳව සාකච්ඡා වන බවට නැගෙන චෝදනාවෙන්, ඔවුන්ගේ අවධානය ජාතික ගුවන් සේවය ගොඩනැගීමට වඩා වෙනත් සුඛෝපභෝගී අරමුණු වෙත යොමු වී ඇති බවට සැක මතුවෙයි.
4. ගුවන් නියමුවන් ඉවත් වීම සහ ක්රමානුකූල කඩාකප්පල් කිරීමේ චෝදනාව
අකාර්යක්ෂම කළමනාකරණය සහ අයහපත් තත්ත්වය හේතුවෙන් ආයතනයේ මෙහෙයුම්වලට සෘජු බලපෑම් එල්ල වී ඇත.
- අනවශ්ය ගුවන් ගමන්– මගීන් නොමැති දිනවල පවා ඕස්ට්රේලියාවේ ගමනාන්ත දෙකක් වැනි අනවශ්ය ගුවන් ගමන් සඳහා යානා යෙදවීම හේතුවෙන් ආයතනයේ පාඩුව විශාල ලෙස ඉහළ ගොස් තිබේ.
- කාර්ය මණ්ඩල අර්බුදය – දැනට සේවය කරන ගුවන් නියමුවන් 272 ක් වැනි පිරිසක් සිටින නමුත්, මෙම තත්ත්වයන් නිසා ගුවන් නියමුවන් විශාල ලෙස අස්වෙමින් සිටින බවට වාර්තා වේ. ඔවුන් රටට සහ ආයතනයට අහිමි වීම ගුවන් සේවයේ අනාගතයට සෘජුවම බලපායි.
- පෞද්ගලීකරණයට මග පෑදීම – වෘත්තීය සමිති ප්රධානීන් අවධාරණය කරන්නේ, අධ්යක්ෂ මණ්ඩලය ක්රියාත්මක කරමින් සිටින්නේ, ජාතික ගුවන් සේවය තමුන්ගේ සුපිරි ව්යාපාරික හාම්පුතාට මිලදී ගත හැකි වනසේ ආයතනය සැලසුම් සහගතව කඩාකප්පල් කිරීමේ වැඩපිළිවෙළක් බවයි.
වගවීමේ අවශ්යතාවය
ශ්රී ලංකන් එයාර් ආයතනය යනු දශක ගණනාවක් තිස්සේ දූෂණ, අක්රමිකතා සහ දේශපාලන අනුග්රහය යටතේ සිදුවූ වැරදි කළමනාකරණය හේතුවෙන් ජාතික වගකීමක් බවට පත්ව ඇති ආයතනයකි. වෙලියාමුණ කමිටු වාර්තාවේ සිට මෑත කාලීන විගණන වාර්තා දක්වා සෑම පරීක්ෂණයකින්ම මෙම කරුණු තහවුරු වී ඇත. වත්මන් අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයට එරෙහිව නැගෙන මෙම චෝදනා මඟින් පැහැදිලි වන්නේ අකාර්යක්ෂමතාවයේ සහ සුඛෝපභෝගී වරප්රසාදවල එම පැරණි රටාවම නැවතත් කරළියට පැමිණ ඇති බවයි. පාඩු පිට පාඩු ලබන ආයතනයක අධ්යක්ෂවරුන්ට මෙවැනි සුඛෝපභෝගී ජීවන රටාවක් පවත්වා ගැනීමට ඉඩ දීම මහජන මුදල් අවභාවිතයක් ලෙස දැඩි ලෙස විවේචනයට ලක් විය යුතුය.
අනුර කුමාර දිසානායකගේ නායකත්වයෙන් යුත් වත්මන් ආණ්ඩුව හැත්තෑහය වසරක මේ රට කරවූ අය ගැන දේශනා තියනවා පමණද? එම වසර ගණනට වර්තමාන මාලිමා ආණ්ඩුවේ වසර කිහිපයද එක් කිරීමට ලංකාවේ පුරවැසියාට සිදු නොවේද? සිදුවෙමින් පවතින්නේ නම් එවැනි දෙයකි.
මූලාශ්ර –
- SriLankan Airlines හි දූෂණ චෝදනා සහ අක්රමිකතා (Corruption Allegations and Mismanagement): විශේෂයෙන්ම අධ්යක්ෂ මණ්ඩලයේ ක්රියාකලාපය, අතීත විමර්ශන වාර්තා (උදා: වෙලියාමුණ කමිටු වාර්තාව) සහ මූල්ය අලාභ සම්බන්ධ වාර්තා.
- ගුවන් සේවයේ පෞද්ගලීකරණය සහ ප්රතිව්යුහගත කිරීම (Privatization and Restructuring): රජයේ මෑත කාලීන තීරණ, පෞද්ගලීකරණ යෝජනා අත්හැර දැමීම් සහ ඊට අදාළ දේශපාලන හා ව්යාපාරික සන්දර්භය.
- ධම්මික පෙරේරා සහ හේලීස් සමූහය (Dhammika Perera and Hayleys Group) සම්බන්ධතාවය: ප්රධාන ව්යාපාරික පුද්ගලයන්ගේ රාජ්ය ආයතනවල කළමනාකාරීත්වයට ඇති බලපෑම සහ ඔවුන්ගේ ව්යාපාරික අවශ්යතා පිළිබඳ වාර්තා.

