2020 සීනි බදු අඩුකිරීමේ වංචාව
ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය හමුවේ ඇති මූලික අයිතිවාසිකම් (FR) පෙත්සම පදනම් වී ඇත්තේ 2020 වසරේ අගභාගයේදී සිදු වූ, “සීනි බදු වංචාව” හෝ “සීනි වංචාව” ලෙස ප්රකට වූ ප්රධාන මූල්ය අක්රමිකතාවක් මතය.
මෙම මතභේදය ආරම්භ වූයේ 2020 ඔක්තෝබර් 13 වැනිදා, මුදල් අමාත්යාංශය විසින් ගැසට් නිවේදනයක් මගින් ආනයනික සීනි සඳහා පනවා තිබූ විශේෂ වෙළඳ භාණ්ඩ බද්ද (SCL) විශාල ලෙස කපා හැරීමත් සමගය. සීනි කිලෝග්රෑමයක් සඳහා පැවති බද්ද රුපියල් 50 සිට ශත 25 දක්වා, එනම් 99.5% කින් අඩු කරන ලදී.
මෙම හදිසි බදු කප්පාදුවේ ප්රකාශිත අරමුණ වූයේ ජීවන වියදම ඉහළ යාම හමුවේ සීනිවල සිල්ලර මිල අඩු කිරීමෙන් පාරිභෝගිකයින්ට සහන සැලසීමයි.
කෙසේ වෙතත්, විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුව සහ පාර්ලිමේන්තුවේ රාජ්ය ගිණුම් කාරක සභාව (COPA) ඇතුළු ආයතන විසින් පසුව කරන ලද විමර්ශනවලින් තීරණාත්මක කරුණු කිහිපයක් හෙළි විය.
බද්ද විශාල ලෙස අඩු කළද, එය පාරිභෝගිකයින් සඳහා සීනිවල සිල්ලර මිල සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කිරීමට හේතු නොවීය. ප්රධාන ආනයනකරුවන් මෙම දැවැන්ත බදු සහනයෙන් අයුතු ලෙස ලාභ ලැබීය.
ප්රධාන වාර්තාවලට අනුව, ප්රධාන සීනි ආනයනකරුවෙකු වූ එක්තරා සමාගම් සමූහයක් බදු අඩු කිරීමෙන් පසු වහාම “අසාමාන්ය ලෙස විශාල සීනි තොගයක්” ආනයනය කර ඇත. මේ හේතුවෙන් රජයට රුපියල් බිලියන 15.9ක් (හෝ ඊට වැඩි) “අහිමි වූ ආදායමක්” (බදු පාඩුවක්) සිදු වී ඇත. මෙලෙස රාජ්ය ආදායම හා පාරිභෝගික ප්රතිලාභ වෙනුවට පෞද්ගලික ආයතන විශාල ලාභයක් ඉපැයීය.
මෙම සිදුවීම මගින් ගැසට් නිවේදනයක් මඟින් එක රැයකින් විශේෂ වෙළඳ භාණ්ඩ බද්ද සංශෝධනය කිරීමේ බලය අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීම පිළිබඳව සහ විශාල මූල්ය පාඩුවලට වගවීම පිළිබඳව දැඩි අවධානයක් යොමු විය.
සීනි වංචාවට එරෙහි පෙත්සම ජනවාරි සඳහා ස්ථිරයි
2020 සීනි ආනයන බදු වංචාව හේතුවෙන් රාජ්යයට අහිමි වූ රුපියල් බිලියන 15.9ක මුදල අයකර ගැනීමට නියෝගයක් ඉල්ලා ඉදිරිපත් කර ඇති මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් විභාගයට ගැනීමට අද (ඔක්තෝබර් 31) දින නියම කරන ලදී.
පෙත්සම්කරු – මෙම පෙත්සම මුලින්ම ගොනු කර ඇත්තේ විපක්ෂයේ සිටියදී සුනිල් හඳුන්නෙත්ති මහතා විසිනි. එයින් පෙන්නුම් කරන්නේ මෙම කාරණය නීතිමය වශයෙන් ලුහුබැඳීමේ අඛණ්ඩ උත්සාහයකි.
ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ කටයුතු – අගවිනිසුරු ප්රීති පද්මන් සූරසේන, විනිසුරු කුමුදිනී වික්රමසිංහ සහ විනිසුරු මහින්ද සමයවර්ධන යන මහත්වරුන්ගෙන් සමන්විත ත්රිපුද්ගල ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු මඬුල්ල විසින් අදාළ පෙත්සම විභාගය සඳහා 2026 ජනවාරි 19 වැනි දිනට කැඳවීමට නියම කළේය.
අධිකරණ නියෝග – පෙත්සම සම්බන්ධයෙන් මුදල් අමාත්යවරයාට සහ මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම්වරයාට දැනුම් දීම් (නෝටිස්) නිකුත් කරන ලෙස අධිකරණය පෙත්සම්කරුට නියෝග කර ඇත. තවද, වගඋත්තරකරුවන්ගේ තනතුරු වල සිදු වී ඇති වෙනස්කම් හේතුවෙන් පෙත්සමේ සිරස්තල (caption) සංශෝධනය කිරීමේ අවශ්යතාවය පිළිබඳවද අධිකරණයට දැනුම් දෙන ලදී.
ඉල්ලා ඇති සහනය – පෙත්සම්කරුගේ ප්රධාන ඉල්ලීම වන්නේ, වගකිවයුත්තන්ගෙන් රුපියල් බිලියන 15.9ක මුදල අයකර ගන්නා ලෙස නීතිපතිවරයාට නියෝග කිරීම සහ එම සම්පූර්ණ මුදල ශ්රී ලංකා රජයේ ඒකාබද්ධ අරමුදලට බැර කිරීමට නියෝග කිරීමයි.
නම් කරන ලද වගඋත්තරකරුවන් (මුල් පෙත්සමේ) – පෙත්සම්කරු විසින් ප්රධාන පුද්ගලයන් සහ ආයතනික ආයතන කිහිපයක් වගඋත්තරකරුවන් ලෙස නම් කර ඇත. ඔවුන් අතර,
- හිටපු මුදල් අමාත්යාංශ ලේකම් එස්.ආර්. ආටිගල
- ශ්රී ලංකා ප්රමිති ආයතනයේ සභාපති නුෂාඩ් පෙරේරා
- පිරමිඩ් විල්මාර් (පුද්.) සමාගම
- පිරමිඩ් විල්මාර් (පුද්.) සමාගමේ අධ්යක්ෂ සජාත් මව්සූන්
- හිටපු ජනාධිපති ලේකම් ආචාර්ය පී.බී. ජයසුන්දර
- පාරිභෝගික කටයුතු අධිකාරියේ සභාපති
- නීතිපති
ඒ අනුව වත්මන් මුදල් ඇමති ලෙස ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායකටත්, මුදල් අමාත්යාංශ ලේකම් ලෙස හර්ෂන සූරියප්පෙරුමටත් නොතීසි නිකුත් කර තිබේ.
පිළිතුරු ලබාදීමේ අයිතිය
මෙම වෙබ් අඩවියේ පළවන පුවතක් හේතුවෙන් යම් පුද්ගලයකුට හෝ පාර්ශ්වයක අපහසුතාවක් පැනනගින්නේ නම් හෝ යම් තොරතුරක් නිවැරදි විය යුතු යැයි යම් පුද්ගලයකුට හෝ පාර්ශ්වයකට හැඟෙන්නේ නම්, ඒ වෙනුවෙන් ප්රතිචාර දැක්වීමට සම්පූර්ණ අයිතිය පවතී. harideshaya.lk නිරන්තරයෙන් නිවැරදි තොරතුරු වාර්තා කිරීමට බැඳී සිටින අතර, වෘත්තීය ආචාරධර්මවලට ගරුකරන අන්තර්ජාල වේදිකාවක් ලෙස පිළිතුරු ලබාදීමේ අයිතියට ගරුකරයි.
ඒ වෙනුවෙන් කරුණාකර අපට දැනුම්දෙන්න..
Email – [email protected]
WhatsApp – +94771474028