ශ්‍රී ලංකා ඊ-වීසා ගිවිසුමේ මහා පරිමාණ අක්‍රමිකතා: බදු වංචා, ප්‍රසම්පාදන නීති උල්ලංඝන සහ රහස්‍ය විදේශ ගිණුම් පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක වාර්තාව

ශ්‍රී ලංකාවේ නව විද්‍යුත් වීසා (e-Visa) පද්ධතිය පිළිබඳව විගණකාධිපතිවරයා විසින් සිදුකරන ලද විශේෂ පරීක්ෂණයකින්, බදු පැහැර හැරීම්, නියාමනය නොකළ විදේශ ප්‍රේෂණ සහ රාජ්‍ය ප්‍රසම්පාදන නීති උල්ලංඝනය කිරීම් ඇතුළු බරපතල මූල්‍ය හා ක්‍රියාපටිපාටික අක්‍රමිකතා රැසක් හෙළිදරව් වී ඇත. මෙම බරපතල හෙළිදරව්ව රටේ වීසා ක්‍රියාවලිය නවීකරණය කිරීමේ ව්‍යාපෘතියේ විනිවිදභාවය සහ වගවීම පිළිබඳව බලවත් කනස්සල්ලක් මතු කර තිබේ. විගණකාධිපතිවරයා ඇස්තමේන්තු කර ඇති පරිදි, මෙම ගනුදෙනුව මගින් රජයට අයවිය යුතු ඩොලර් මිලියන 1.418 (රුපියල් මිලියන 430කට ආසන්න) ක බදු ආදායමක් අහිමි වී ඇත.

ඩොලර් මිලියන 1.4 ක බදු මුදල් පැහැර හැරීම

විගණන වාර්තාවේ ප්‍රධානතම කරුණ වන්නේ VFS VF Worldwide Holdings Ltd යටතේ ක්‍රියාත්මක වන GBS Technology Services සහ IVS Global-FZCO යන සමාගම් විසින් එකතු කරන ලද බදු මුදල් රජයට නොගෙවීමයි.

2024 අප්‍රේල් සිට අගෝස්තු දක්වා වූ මාස පහක කාලය තුළ, මෙම සමාගම් වීසා අයදුම්කරුවන්ගෙන් 2.5% ක සමාජ ආරක්ෂණ දායකත්ව බද්ද (SSCL) සහ 18% ක එකතු කළ අගය මත බද්ද (VAT) යන දෙකම එකතු කර තිබේ. ඒ අනුව, SSCL ලෙස ඩොලර් 172,970 ක් සහ VAT ලෙස ඩොලර් 1,245,390 ක් එකතු කර ඇති නමුත්, එම සම්පූර්ණ ඩොලර් මිලියන 1.418 මුදල දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවට ගෙවා නොමැති බව විගණනයෙන් තහවුරු විය.

ප්‍රසම්පාදන නීති උල්ලංඝනය සහ COPF විවේචනය

විද්‍යුත් වීසා ගිවිසුම ප්‍රදානය කිරීමේදී පැවති ක්‍රියාපටිපාටික දෝෂ පිළිබඳව රාජ්‍ය මූල්‍ය පිළිබඳ කාරක සභාව (COPF) සහ විගණන වාර්තාව යන දෙකම බරපතල ලෙස අවධාරණය කරයි. වාර්තා අනුව, VFS Global සහ එහි අනුබද්ධ සමාගම් තරඟකාරී ලංසු තැබීමකින් තොරව සහ නිසි රාජ්‍ය ප්‍රසම්පාදන රෙගුලාසිවලට අනුකූල වීමකින් තොරව පත් කර ඇත.

රාජ්‍ය මූල්‍ය කාරක සභාවේ මෑතකාලීන සාකච්ඡාවලදී, අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසින් මෙම ව්‍යාපෘතියට අනුමැතිය ලබා දී ඇත්තේ තරඟකාරී ක්‍රියාවලියක් අනුගමනය කිරීමට පෙර බවට කරුණු හෙළිදරව් විය. මෙමගින් ආගමන හා විගමන දෙපාර්තමේන්තුවට වඩා ලාභදායී විකල්ප අහිමි කළා පමණක් නොව, ගනුදෙනුවේ විනිවිදභාවයට දැඩි හානියක් සිදු විය.

‘නොමිලේ’ වීසා සඳහාත් අධික සේවා ගාස්තු

විගණනයට අනුව, මෙම කාලය තුළ සමාගම් වීසා අයදුම්පත් 373,991 ක් සකස් කර ඇති අතර, සේවා ගාස්තු ලෙස අවම වශයෙන් ඩොලර් මිලියන 6.9 ක් උපයා ඇත.

කෙසේ වෙතත්, වඩාත් මතභේදාත්මක සොයාගැනීම වූයේ රජයේ සංචාරක ප්‍රවර්ධන වැඩසටහන් යටතේ වීසා ගාස්තුවෙන් නිදහස් කළ රටවලින් පැමිණි අයදුම්පත් 98,401 කින් පවා අමතර ඩොලර් මිලියන 1.82 ක් උපයා තිබීමයි. එම නිදහස් කිරීම තිබියදීත්, සංචාරකයින්ගෙන් එක් අයදුම්පතක් සඳහා ඩොලර් 18.50 ක සේවා ගාස්තුවක් අය කර ඇත. පැරණි ඉලෙක්ට්‍රොනික සංචාරක අවසර (ETA) පද්ධතිය යටතේ සේවා ගාස්තුවක් නොතිබූ අතර, නව යෝජනාවකින් නිර්දේශ කර තිබුණේ ඩොලර් 1 ක ගාස්තුවක් පමණි. ඩොලර් 18.50 දක්වා වූ මෙම තියුණු වැඩිවීම “අසාධාරණ සහ සූරාකෑමක්” ලෙස විගණන නිලධාරීන් විසින් නම් කර තිබේ.

රහස්‍ය විදේශ ගිණුම් සහ රාජ්‍ය අධීක්ෂණ හිඩැස

මෙම ගනුදෙනුව තවත් උත්සන්න කරමින්, වීසා ආදායම නිල රාජ්‍ය මූල්‍ය මාර්ග මඟ හරිමින්, සේවා සපයන්නන් විසින් පාලනය කරනු ලබන විදේශීය බැංකු ගිණුම් වෙත සෘජුවම මාරු කර ඇති බව වාර්තාව හෙළි කරයි.

මේ නිසා ආගමන හා විගමන දෙපාර්තමේන්තුවට වීසා අයදුම්පත්වලින් එකතු කරන ලද සත්‍ය ආදායම තහවුරු කර ගැනීමට නොහැකි වී ඇති අතර, රාජ්‍ය අධීක්ෂණයේ සැලකිය යුතු හිඩැසක් නිර්මාණය වී ඇත. විගණන නිලධාරීන් නිගමනය කළේ දෙපාර්තමේන්තුවට ව්‍යාපෘතියේ මූල්‍ය මෙහෙයුම් පිළිබඳ පූර්ණ දෘශ්‍යතාවයක් නොතිබූ බවත්, එමගින් රාජ්‍ය අරමුදල් අවභාවිතයට ලක්වීමේ අවදානමක් පවතින බවත්ය.

පාර්ලිමේන්තු පරීක්ෂණයක් සහ නීතිමය පියවර සඳහා ඉල්ලීම්

මෙම කම්පන සහගත හෙළිදරව් කිරීම් හමුවේ, විපක්ෂය සහ සිවිල් සමාජ ක්‍රියාකාරීන් විසින් පූර්ණ පාර්ලිමේන්තු පරීක්ෂණයක් සඳහාත්, වගවීම තහවුරු කරන තුරු විද්‍යුත් වීසා ගිවිසුම වහාම අත්හිටුවීම සඳහාත් ප්‍රබල ඉල්ලීම් ඉදිරිපත් කර ඇත.

විගණනයේ සොයාගැනීම් දැන් මුදල් අමාත්‍යාංශයට සහ නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවට භාර දී ඇති අතර, අහිමි වූ ආදායම නැවත ලබා ගැනීමට සහ අක්‍රමිකතාවලට සම්බන්ධ පාර්ශවයන්ට එරෙහිව කඩිනම් නීතිමය හා පරිපාලනමය පියවර ගන්නා ලෙස දැඩි පීඩනයක් එල්ල වී තිබේ. විචාරකයින් පෙන්වා දෙන්නේ විනිවිදභාවයකින් තොරව සිදුකරන මෙවැනි ගනුදෙනු, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ප්‍රකෘතියට සහ ජාත්‍යන්තර කීර්ති නාමයට බරපතල හානි සිදුකරන බවයි. රාජ්‍ය කළමනාකරණය යටතේ පවතින ඩිජිටල් පද්ධති කෙරෙහි මහජන විශ්වාසය නැවත ඇති කිරීම සඳහා මෙම අක්‍රමිකතා පිළිබඳව කඩිනමින් පියවර ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වී තිබේ.

පිළිතුරු ලබාදීමේ අයිතිය

මෙම වෙබ් අඩවියේ පළවන පුවතක් හේතුවෙන් යම් පුද්ගලයකුට හෝ පාර්ශ්වයක අපහසුතාවක් පැනනගින්නේ නම් හෝ යම් තොරතුරක් නිවැරදි විය යුතු යැයි යම් පුද්ගලයකුට හෝ පාර්ශ්වයකට හැඟෙන්නේ නම්, ඒ වෙනුවෙන් ප්‍රතිචාර දැක්වීමට සම්පූර්ණ අයිතිය පවතී. harideshaya.lk නිරන්තරයෙන් නිවැරදි තොරතුරු වාර්තා කිරීමට බැඳී සිටින අතර, වෘත්තීය ආචාරධර්මවලට ගරුකරන අන්තර්ජාල වේදිකාවක් ලෙස පිළිතුරු ලබාදීමේ අයිතියට ගරුකරයි.

ඒ වෙනුවෙන් කරුණාකර අපට දැනුම්දෙන්න..

Email – [email protected]
WhatsApp – +94771474028