‘ද අද්මිරාල්’ විසිනි.
හිස් වචන සහ දේශපාලන අලසකමට එරෙහිව හඬක් නගමින්, 'ද අද්මිරාල්' ජාතියට බරපතල අනතුරු ඇඟවීමක් සිදු කරයි: එනම් සොබාදහම කමිටු රැස්වීම් අවසන් වන තුරු බලා නොසිටින බවයි.
නැගෙනහිර, බස්නාහිර සහ ඌව පළාත්වලට ඉහළින් යළිත් අඳුරු වැහි වලාකුළු එක්රැස් වෙද්දී, හුදෙක් හෙලිකොප්ටර්වලින් පැමිණ විපත් නරඹා යන 'විපත් සංචාරක' කලාවෙන් ඔබ්බට ගොස්, වහාම ක්රියාත්මක වන ලෙස මෙම ලිපිය බලධාරීන්ගෙන් අයැද සිටී. මෙය හුදෙක් විවේචනයක් පමණක් නොව, ඊළඟ රැල්ල පහර දීමට පෙර සූදානම් වන ලෙස කරන බලපෑමකි. ශ්රී ලංකාවට නොසලකා හැරිය නොහැකි ඒ 'අවදි වීමේ ඇමතුම' (Wake Up Call) පහත දැක්වේ.
මේ දේශපාලනය කිරීමට කාලය නොවේ. මේ මිනිසුන් ගැන බැලීමට කාලයයි. පාරවල් සහ පාලම් හැදීමට කාලයයි. මිනිසුන්ට නිවාස ලබා දීමට කාලයයි. සියල්ල අහිමි වූවන්ගේ ජීවනෝපායන් යළි ගොඩනැගීමට කාලයයි. නමුත් අප කරමින් සිටින්නේ කුමක්ද? අපි කතා කරන්නේ යළි ගොඩනැගීම ගැනයි. හුදෙක් කතා පමණයි. වචන පමණයි. හිස් පොරොන්දු. මාධ්ය සාකච්ඡා. හෙලිකොප්ටර් වලින් පැමිණ සිදුකරන විපත් නිරීක්ෂණ චාරිකා. තවත් වචන ගොඩක් පමණයි. අප සැබවින්ම ඉගෙන ගෙන ඇත්තේ මොනවාද? කිසිවක් නැත.
වැස්ස ආවා. මිනිසුන් මිය ගියා. දරුවන්ට දෙමාපියන් අහිමි වුණා. නිවාස ගසාගෙන ගියා. ජීවනෝපායන් විනාශ වුණා. දැන් හැමෝම කියනවා අපි නැවත ගොඩනඟනවා කියා. ඊළඟ වතාවේ අපි සූදානම්ව සිටිනවා කියා. ආයේ මෙහෙම දෙයක් වෙන්න ඉඩ තියන්නේ නැහැ කියා. ඇත්තටම? අපි බලමු අපි දැන් සූදානම්ද කියා. මේ මොහොතේම. තවත් වැසි වාරයකට. තවත් ගංවතුරකට. තවත් නායයෑම් වලට.
කාළගුණය අපේ රැස්වීම් ඉවර වනතුරු බලා සිටින්නේ නැත. අහසට අපේ කමිටු ගැන වගක් නැත. වැස්ස අපේ මාධ්ය නිවේදන කියවන්නේ නැත. එය නැවත පැමිණෙනු ඇත. සමහරවිට හෙට. සමහරවිට ලබන සතියේ. සමහරවිට ලබන මාසයේ. අහස කතා කරමින් සිටී. පොළොව අනතුරු අඟවමින් සිටී. අපි ඊට සවන් දිය යුතුය.
මෙවර ඔවුන් පවසන්නේ නැගෙනහිරට එය මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇති බවයි. ඊළඟට බස්නාහිර විය හැක. ඌව පළාත නැවතත් පීඩාවට පත් විය හැක. එසේත් නොමැතිනම් මේ තුනම එකවර සිදුවිය හැක. අපට නිශ්චිතව කිව නොහැක. නමුත් යමක් එමින් පවතින බව අහස පවසයි. පසුගියදා සිදු වූ දේ පොළොවට මතකය. එය සිදු නොවනු ඇතැයි සිතා බලාපොරොත්තු තබා ගැනීම, මිනිසුන්ගේ ජීවිත සමග සූදුවක් කිරීමකි. එය පැමිණියහොත් නැගෙනහිර බලා ගැනීමට අප සූදානම් විය යුතුය. බස්නාහිර වෙනුවෙන් අප සූදානම් විය යුතුය. ඌවට තවත් පහරක් වැදුනහොත් ඊටද අප සූදානම් විය යුතුය. ඊළඟ කුණාටුව පැමිණි විට, රාජ්ය යාන්ත්රණය කඩිනමින් මැදිහත් විය යුතුය. විපක්ෂය දින තුනක් තිස්සේ කෑගැසුවාට පසුව නොවේ. මළ සිරුරු පාවෙන්නට පටන් ගත්තාට පසුව නොවේ. ඊට කලින්. වහාම. කඩිනමින්.
මෙවර බෝට්ටු සූදානම්ව තිබිය යුතුය. මුදා ගැනීමේ කණ්ඩායම් නියමිත ස්ථානවල සිටිය යුතුය. හදිසි ඇමතුම් අංක ඇත්තටම වැඩ කළ යුතුය. මිනිසුන් උදව් ඉල්ලා කතා කරන විට කවුරුන් හෝ ඊට පිළිතුරු දිය යුතුය. අපේ නායකයන් ක්රියාත්මක විය යුත්තේ විපතට පෙර මිස, විපත සිදු වූ පසුව නොවේ. මිනිසුන් දියේ ගිලී මිය ගිය පසු ඉහළ අහසේ සිට බලන ‘කුරුලු ඇස’ දර්ශන සඳහා හෙලිකොප්ටර් සවාරි තවත් එපා. තවත් වැසි වාරයක් යනු කුමක්දැයි අප වටහා ගත යුතුය. මේ රට දැනටමත් මුහුණ දී ඇති ආර්ථික අර්බුදය මැද, දිළිඳුකම මැද, කුසගින්න මැද, මේ සියල්ලටම අමතරව මෙය පැමිණෙයි. පසුගිය වතාවේ සිදුවූවා වැනි තවත් ව්යසනයකින් දිවි ගලවා ගැනීමට මේ ජනතාවට නොහැකිය. ඔවුන් තවමත් තම මියගිය නෑදෑයින් වළ දමා අවසන් නැත.
අපේ නායකයින් අහස දෙස බැලිය යුතුය. අහස කියන දේ කියවන්නේ කෙසේදැයි ඔවුන් ඉගෙන ගත යුතුය. අහස සහ පොළොව දෙස එකට බලා සූදානම් වීමට තරම් ප්රඥාවක් ඔවුන්ට තිබිය යුතුය. ඔවුන්ගේ දුරකථන දෙස නොවේ. ඔවුන්ගේ සුඛෝපභෝගී වාහන දෙස නොවේ. ඔවුන්ගේ දේශපාලන ක්රීඩා දෙස නොවේ. අහස සහ පොළොව දෙසයි.
මිනිසුන් යළි ගොඩනැගීමට සූදානම්ය. ඔවුන් සැමවිටම සූදානම්ය. ඔවුන්ට වෙනත් විකල්පයක් නැත. ඔවුන් සුපුරුදු පරිදි තම බිඳුණු ජීවිතවල සුන්බුන් එකතු කරගෙන නැවත ජීවිතය පටන් ගනු ඇත. මන්ද ඔවුන් සැමවිටම කරන්නේ එයයි. ඔවුන් තම මළවුන් භූමදාන කර, කඳුළු පිසදාගෙන, තවත් දවසක් ජීවත් වීමට උත්සාහ කරනු ඇත.
නමුත් නායකයින් සූදානම් විය යුතුය. පද්ධති (Systems) සූදානම් විය යුතුය. බෝට්ටු, ඖෂධ, ආවරණ ස්ථාන සහ ආහාර තොග සූදානම්ව තිබිය යුතුය. අප ‘සූදානම් වීම’ ගැන කතා කිරීමට ඊළඟ සුළි කුණාටුව පැමිණෙන තෙක් බලා සිටිය යුතු නැත.
මේ ජාතිය අවදි විය යුතු කාලයයි. ඊළඟ විපතෙන් පසුව නොවේ. තවත් මරණ වලින් පසුව නොවේ. තවත් දුක් විඳීමෙන් පසුව නොවේ. දැන්. මේ මොහොතේම. යළි ගොඩනැගීමට කාලයයි, ඔව්. නමුත් පළමුව, සූදානම් වීමට කාලයයි. ඇත්තටම සූදානම් වීමට. වචන වලින් නොවේ. රැස්වීම් වලින් නොවේ. මාධ්ය සාකච්ඡා වලින් නොවේ. ක්රියාවෙන්. බෝට්ටු සූදානම් කරගන්න. හදිසි ඇමතුම් සේවා යථා තත්ත්වයට පත් කරන්න. මුදා ගැනීමේ කණ්ඩායම් පුහුණු කරන්න. හදිසි ආපදා මලු ගබඩා කරගන්න. ආවරණ ස්ථාන ගොඩනගන්න. කාණු පද්ධති පිරිසිදු කරන්න. දුර්වල ස්ථාන ශක්තිමත් කරන්න. අහස අපට කියන දේ දෙස බලා ඒ ගැන ඇත්තටම යමක් කරන්න.
යළි ගොඩනැගීම ගැන කතා කිරීම නවතා ඊළඟ කුණාටුවට සූදානම් වීම අරඹන්න. මන්ද එය එමින් පවතී. අහස බොරු කියන්නේ නැත. පොළොවට අමතක වන්නේ නැත. අප සූදානම් නැතිනම්, සූදානම් වීම පසෙකලා දේශපාලනය වෙනුවෙන් මේ කාලය කා දමන්නේ නම්, මීළඟ වින්දිතයන්ගේ ලේ තැවරෙනු ඇත්තේ අපගේ දෑත් වලය.
ජනතාවට තවත් ව්යසනයක් දරාගත නොහැක. නමුත් කෙසේ හෝ ඔවුන්ට ඊට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇත. ප්රශ්නය වන්නේ ඔවුන්ට නැවතත් තනිවම ඊට මුහුණ දීමට සිදුවේවිද, නැතහොත් අවසානයේදී ඔවුන්ගේ නායකයින් ඔවුන් සමඟ සිටීවිද යන්නයි.
අවදි වන්න.
අහස බලාගෙන සිටී.
පොළොව බලාපොරොත්තුවෙන් සිටී.
ඔවුන් සදහටම බලා නොසිටිනු ඇත.